Кішкене бір бала Құранды бастан аяқ жаттап, хафиздығын тәмамдаған еді. Таңға дейін Құранды қайталап, намаз оқымағандықтан, ертесі ұстазының алдына өңі бозарып барады. Ұстазы нағыз тәлімгер жан еді. Шәкіртінің өңі солғын тартып тұрғанын байқап, басқа шәкірттерінен бұның мәнісін сұрайды. Олар: «Ұстаз, ол таңға дейін көз ілмей Құранды қайталайды, ертесіне сол күйінде сабаққа келеді», - деп жауап береді. Ұстазы әлгі шәкіртін қасына шақырып: «Құран о баста қалай түссе, солай оқылуы керек. Бүгіннен бастап, сен Құранды қазірге дейін оқып келгеніңдей емес, оны оқығанда қасыңда мен тұрғандай сезін, ұстазыңа сабақ айтып жатқандай сезін», - дейді.

Бала сол түні бас алмай Құран Кәрімді оқып, ертесі ұстазына келіп: «Ұстаз, бүгінгі түні Құранды тек жартысына дейін ғана оқи алдым», - дейді. Ұстазы: «Енді сен оны Пайғамбарымыздың қасында тұрғандай оқы», - дейді. Сол түні шәкірті өз-өзіне: «Мен Құран түскен адамзаттың асылы Пайғамбарымыздың қасындамын, дұрыс оқуым керек» деп аса зейін қойып оқиды. Ертесі ұстазына барып, бұл жолы Құранның төрттен бірін ғана оқи алғанын айтады. Ұстазы: «Сен енді Құранды Жәбірейіл періште пайғамбарымызға жеткізіп тұрғанда оқығандай оқы» дейді. Шәкірті ертесі таңертең келіп, сол түні бір сүре оқуға ғана шамасы жеткенін айтады. Бұл жолы ұстаз: «Сен енді Құранды Алла тағаланың алдында тұрып оқығандай оқы!» деп тапсырады. Шәкірті ертесі жылап келген күйі: «Ұстаз, «әльхамдулиллаһи раббил аламин» дедім. «Мәлики яаумиддинге» дейін келдім. Бірақ, «ииәкә набуду» дегенге тілім бармады. Өйткені, мұның мағынасы «Саған ғана құлшылық жасаймын» дегенге саяды. Алайда, байқасам менің құлдық ұрып кеткен нәрсем көп екен. Сол себепті, Жаратушыға тек Саған ғана құлшылық жасаймын деуге «ииәкә набуду» дегеннен аса алмадым», - деген екен.

Құранды жатқа білу бір басқа, оны түсініп оқу бір басқа. Оқығанға амал ету де үлкен білімді талап етеді. Тәлім-тәрбиенің өзегі – білім. Перзентке білім берерде ата-анаға сабырлы болу қажет-ақ. Ал, білім балаға қонуы үшін, көп уақыт пен қайрат жігерді талап етеді. Нұғман ибн Сәбитті халық өз дәуірінің ең үлкен имамы болғандықтан, «Имам Ағзам» деп атап кеткен. Ол ақылды, парасатты, кемел ойдың иесі еді. Терең білімі мен тақуалығы жан дүниесін байытып, айналасына сәуле шашқан шамшырақтай болатын. Жан-жақтан шәкірттер ағылып келіп, ұлы ғалымнан сабақ алуға тырысқан. Атағы мен абыройы мұсылман елдердің бәріне тарап, сол кезеңнің үлкен ғалымдары да оның білімін мойындап жатты. Бір күні халық: «Осыншалықты білімге қалай қол жеткіздіңіз?», - деп сұрағанда, имам Ағзам былай деп жауап берген екен: «Төрт нәрсе арқылы:

• әуелі кездескен қиындықтарға ерекше шыдамдылық таныттым;
• ғалымдардың артынан бір елі қалмай итше ерумен болдым;
• мысықтар секілді білім табалдырығының айналасынан шықпадым;
• соңғысы, таңға шейін қарғаларша көз ілмедім».

Атақты имам жауабын бір жағынан терең білімге қалай қол жеткізгенін айтса, екінші жағынан өзін осы жануарларға теңеп, қарапайымдылығын көрсеткен.

Білімге қол жеткізу үшін, маңызды төрт нәрсе керек екен: сабыр, білімділерге үйірсектік, қарапайымдылық және аз ұйықтау. Балаларымызды білімді де парасаты мол етіп тәрбиелеу үшін жоғарыдағы асыл қасиеттерді олардың бойына сіңірген абзал.

Құрандағы игіліктерге қол жеткізу үшін Құран сөздеріндегі қасиетті мағыналарды игеріп, балаларымызға үйретуді қолға алайық.

Қалмағанбетов Нұржан Оңғарұлы

«Бала қажы» мешітінің наиб имамы