- Құлшылық және ғибадатты бұзуы
Бұл мағынада Расулаллаһ (с.ғ.с) былай бұйырды:
- «Айрықша қызғанудан сақ болыңдар, өйткені қызғаншақтық істелінген ғибадат-құлшылықтарды жояды, дәл оттың отынды және құрғақ шөпті жалмағанындай».
- Күнә жасауға апаруы.
Қызғаншақ бір кісі өсек айтудан, өтірік айтудан, адамдардың арасын бұзудан кері тұрмайды. Бұл сияқты жаман істерді әдетке айналдырады. Бұл мағынада Дамуре б. Салебенің былай дегені айтылды:
- Адамдар қызғану әдетін қоймағанынша, қайыршылық ішінде өмір сүре береді.
- Шапағаттан жұрдай болуы.
Абдуллаһ б.Бишр (р.а.) жолымен келген бір риуаятта Расулаллаһ (с.ғ.с) былай бұйырды:
- «Қызғаншақ болған, өсек айтып сөз тасыған, сатқындық жасаған менен емес, мен олардан емеспін».
Содан соң Расулуллаһ (с.ғ.с) Ахзап сүресінің 58-ші аятын оқыды:
- «Сондай мүмин ер, мүмин әйелдерді жазықсыз кейіткендер, әрине олар, жала жауып, ашық жүк жүктеп алды».
- Тозақтың отына апаруы.
Бұл мағынада Ибн-и Омар және Энес б.Мәлік (Алла оларға разы болсын) тарапынан айтылған бір хадис-шәрифте Алла елшісі (с.ғ.с) былай бұйырды:
- «Алты топ кісілер бар, алты нәрсенің себебімен есеп берместен тозақтың отына тасталынады».
Сұралды:
- Иә, Расулуллаһ, (с.ғ.с) олар кімдер, олар кімдер, тозақтың отына кірулеріне себеп болған нәрселерді айтыңыз?
Расулуллаһ (с.ғ.с) былай деді:
- «Бұлар кезегімен мынадай:
1)Зұлымдық жасаған басқарушылар
- Нәсілге қарап кемсіткендер
- Тәкаппар басқарушылар
- Сатқындық жасаған саудагерлер
- Надан адамдар
- Басқаны қызғанған білміділер
- Басқаларына зиян келтіреді.
Расулуллаһ (с.ғ.с) бір хадис-шәрифінде былай бұйырды:
- «Мұқтаждықтарыңызы орнына келтіру үшін құпия ұстауға тырысыңыз, өйткені әр нығмет иесі қызғаншақтыққа ұшыраған».
- Пайдасыз, шаршатуы және қасіретке апаруы.
Ибн-и Самад (р.а) былай деді:
- Қызғаншақтық жасағаннан басқа бейшарадай көрінген бір залымды көрмедім, айыпты бір жан, нашар бір ақыл, айырлылмас бір қайғының иесі.
- Жүректі соқыр етуі.
Жүрек соншалықты соқыр болады, Ұлы Алланың үкімдерінен бір үкімді де көре алмайды.
Суфян-и Сәуридің мына сөзі маңызды:
- Түсінік сезімің жоғары болуын қаласаңғ қызғаншақ болма.
8.Кедейшілікке апарып соғуы.
Бұл туралы былай делінген:
- Қызғаншақ болған кісі бақытты бола алмайды.
Пікірлер